In de geest van Damiaan organiseert het Damiaanfonds van de KU Leuven dit najaar, in samenwerking met enkele partners waaronder het Museum Dr. Guislain in Gent en Damiaan Vandaag in Leuven, de internationale conferentie ‘Sense of Place in Leprosy and other Segregation Settlements: Memory-art, Disability and Segregation in a World Perspective’ : over lepra, uitsluiting, erfgoed, kunst en herinnering in mondiaal perspectief.

Lepra: verleden tijd?

Hoewel de ziekte in Europa beschouwd wordt als verleden tijd, heeft lepra elders in de wereld nog steeds een grote sociale en culturele impact. De Europese kijk op lepra wordt grotendeels bepaald door de westerse koloniale geschiedenis en missiegeschiedenis met figuren als pater Damiaan van Molokaï in een hoofdrol. In Europa zijn de meeste leprakolonies verdwenen op enkele uitzonderingen na die als museum en erfgoedsite voor het publiek toegankelijk zijn. Hetzelfde geldt enigszins voor de Verenigde Staten al is het daar wel duidelijk met de Kalaupapa-site op Molokaï (Hawaï) dat het verleden nooit voorbij gaat. De ziekte behoort dan wel medisch gezien tot het verleden, toch blijft ze nog generaties lang doorwerken op sociaal en cultureel vlak. De sociale geschiedenis van lepra is ook onmiskenbaar verstrengeld met het koloniale en missionaire verleden van de Hawaï-eilanden.

Kalaupapa_schiereiland

Zorg voor mensen en erfgoed

In heel wat Afrikaanse, Aziatische en Latijns-Amerikaanse landen daarentegen is lepra niet zozeer een relict uit het verleden maar een actuele en urgente problematiek. Behalve de medische zorg en sociale reïntegratie van mensen met lepra, blijft de ziekte een verhaal waarvan de laatste hoofdstukken nog niet geschreven zijn. De zorg voor mensen met lepra vertaalt zich zo ook in de zorg om het lepraerfgoed. Landen zoals de Democratische Republiek Congo, Zuid-Afrika, Peru, Colombia, Cuba, India, China en Japan kennen een lange leprageschiedenis. Wetenschappelijk onderzoek, literaire en artistieke projecten maken dat verleden voor een breed publiek inzichtelijk en houden de geschiedenis en herinnering aan de hoofdrolspelers levend. Bovendien geeft het zin en betekenis aan voormalige plaatsen van ballingschap en uitsluiting waar nu nog steeds of opnieuw mensen in verbondenheid leven en werken.

Damiaanactie_aan_het_werk

Een internationale conferentie

Gedurende vier dagen, van 22 tot en met 25 november, zullen talrijke specialisten, onderzoekers, kunstenaars en ervaringsdeskundigen uit binnen- en buitenland hun jarenlange opgebouwde kennis en ervaringen uitwisselen. Heel concreet zullen ze zich buigen over volgende thema’s: de artistieke en museale verbeelding van uiteenlopende geschiedenissen van uitsluiting, plaatsen van segregatie als heilige plaatsen, leiderschap en onderdrukking, activisme, engagement en waardigheid, de wisselwerking tussen plaatsen van uitsluiting, discriminatie en ballingschap in het licht van hedendaagse mensenrechtenbewegingen.

Logo_Damiaanfonds (1)

Voor het programma en meer praktische informatie, klik hier.