Op zondag 12 mei ging Fernand Maréchal voor in een feestelijke Damiaanviering in de Sint-Antoniuskapel in Leuven, opgeluisterd door het Trinitaskoor uit Leuven en het Gaudeamuskoor uit Wilsele-Putkapel. Maréchal is pastoor in Zeebrugge en bezieler van een vluchtelingenproject dat gedragen wordt door een groot team van vrijwilligers en nationaal en internationaal zowel tegenkanting als steunbetuigingen krijgt. Om het ‘Wir schaffen das’-gehalte van zijn project als het ware extra kracht bij te zetten, kreeg hij toevallig een medevoorganger uit Duitsland, Martin Königstein, overste van de Duitse paters van de Heilige Harten. Als we Damiaan vieren, kunnen we onmogelijk voorbijgaan aan de oproep die deze Grootste Belg aan ons richt om zelf in zijn voetsporen te gaan, om zelf een beetje Damiaan te zijn.

Copyright Damiaan Vandaag

Een heilige die ons iets vraagt

Maurits Gilissen verwoordde het treffend in zijn homilie tijdens de viering:

Damiaan is niet zozeer een heilige aan wie we iets mogen vragen. Hij is een heilige die aan ons iets vraagt. Ben ik op de plaats waar ik sta en met mijn mogelijkheden een herder voor anderen? Is het mijn zorg en bekommernis dat de anderen, die aan mijn zorgen zijn toevertrouwd, leven zouden hebben en wel leven in overvloed? Daartoe zijn wij allen geroepen, ieder van ons. Waar we ook staan en wat onze relaties ook zijn met de medemensen, zorg te dragen voor en hart te hebben voor elkaar, zodat de ander tot zijn recht komt. Kinderen die zorg dragen voor een dementerende ouder, vaders en moeders die hun kinderen en kleinkinderen met zoveel liefde en warmte omringen.

Zoveel mensen die zich met hart en ziel wijden aan hun taak, die niet weglopen als de situatie uitzichtloos wordt en hopeloos lijkt. Mensen die creatief weten in te spelen, met de nodige risico’s en tegenwerking, op hedendaagse maatschappelijke problemen, zoals de opvang van migranten en vluchtelingen in Zeebrugge, waarvan onze voorganger hier, priester Maréchal uit Zeebrugge met zijn equipe van vrijwilligers een mooie getuige is. Ja ieder van ons, die zijn talenten ten dienste stelt van het leven van anderen en daarin volhardt, ook al ziet men vaak weinig of geen resultaat. En dit in het voetspoor van de heilige pater Damiaan.

Copyright Vluchtelingenproject Zeebrugge

Brandend actueel

Na de viering verwelkomde Ruben Boon, projectleider van Damiaan Vandaag, meer dan honderd sympathisanten en de groep pelgrims uit Duitsland in het gastvrije Damiaancentrum voor de uitreiking van de Damiaanprijs.

Damiaan leefde dan wel twee eeuwen geleden, zijn boodschap en waarden van verbondenheid, respect en solidariteit over grenzen heen blijven brandend actueel”, zo ging Boon verder. “Damiaan liet zich raken door het verhaal van mensen aan de rand van de samenleving. Damiaan was ervan overtuigd dat ieder mens de moeite waard is! Ook vandaag nog worden mensen door tal van factoren en omstandigheden (armoede, ziekte, eenzaamheid, werkloosheid,…) uitgesloten of buitenspel gezet in onze maatschappij.

Ook vandaag nog zijn er gelukkig mensen die in de voetsporen van Damiaan gaan en zich inzetten voor mensen in nood, mensen aan de rand van onze soms koude en kille samenleving. Het zijn vaak stille werkers die achter de schermen hemel en aarde bewegen en er het beste van maken. Samen bouwen ze aan een meer menswaardige en solidaire samenleving.

Door de Damiaanprijs, een bronzen beeldje van de Leuvense kunstenaar Willy Peeters, uit te reiken willen de paters van de Heilige Harten die mensen en de organisaties waar ze voor werken de erkenning en waardering geven die ze verdienen en ook de aandacht vestigen op de mensen die ze helpen.

Copyright Damiaan Vandaag

Damiaanprijs voor Vluchtelingenproject

In naam van de paters van de Heilige Harten overhandigde Juliaan Vandekerkhove de Damiaanprijs aan de welverdiende winnaar: het Vluchtelingenproject Zeebrugge. Hij sprak volgende lovende woorden:

In Zeebrugge gaat het over wat wij noemen: een klein project. Gedragen door vrijwilligers, en door mensen die middelen aanbrengen; zonder structuren, zonder administratie, zonder betaalde krachten.
Wij mogen in herinnering brengen dat Molokaï met Damiaan een ‘klein project’ was binnen het groter geheel van de maatschappij.
En dat er vanuit die kleine plek; dat kleine begin een krachtig positief signaal is uitgegaan. Een uitdaging naar de maatschappij toe.
In Zeebrugge wordt iets gedaan voor illegalen, mensen in nood; vluchtelingen van wisselende herkomst. Ook de kansarmen van Zeebrugge zelf worden niet vergeten.

Damiaan hielp mensen waar hij kon, in de geest en de navolging van hem die gezegd heeft : ik had honger en je hebt mij te eten gegeven. Ik ging schamel gekleed en je gaf mij kleren. Ik was vreemdeling, vluchteling, en je hebt het voor mij opgenomen (Mt 25, 35-36).
In Zeebrugge worden grenzen overschreden van afkomst, cultuur, taal, godsdienst. Net zoals bij Damiaan wordt hier alvorens iemand te helpen niet eerst gevraagd naar de geloofsovertuiging van de concrete mens in nood.

In Zeebrugge heeft tegenstand niet ontbroken, vooral dan vanwege mensen buiten Zeebrugge en sommige politici. Er waren betogingen en bedreigingen. Maar in Zeebrugge werkt men rustig verder. Damiaan heeft tegenkanting gekend, niet het minst vanuit zijn eigen kerkelijke en religieuze kring. Maar hij bleef bescheiden en besliste gewoon door te gaan.

Tussen de prijzen die Zeebrugge mocht ontvangen (o.m. van de Liga van Mensenrechten, Noorderlicht vanwege Beweging.net, de Groene Pluim, de prijs van Schone Contrariteit) mag de Damiaanprijs zijn waardige en verdiende plaats innemen.

Copyright Damiaan Vandaag

Fernand Maréchal nam de prijs dankbaar in ontvangst mede namens zijn enthousiaste ploeg van vrijwilligers. Van de gelegenheid maakte hij gebruik om straffe, inspirerende woorden te spreken die je als toehoorder wakker schudden en die blijven nazinderen. Via onderstaande link geven we hier integraal zijn woorden weer: Toespraak Fernand Marechal Damiaanprijs 2019
Een receptie verzorgd door de vrijwilligers van het Damiaancentrum sloot de Damiaanviering 2019 in Leuven waardig af.

Copyright Damiaan Vandaag

Met dank aan Fernand Maréchal