Damiaan is van alle tijden. Hij inspireert iedereen, jong en oud, dichtbij en veraf. Ook Irma Verbruggen en haar kleindochter Lobke weten zich door hem geïnspireerd.
Wie is Irma Verbruggen?
Irma Verbruggen werd op 24 februari 1932 geboren in Onze-Lieve-Vrouw-Waver als zesde kind in een gezin van negen, 6 jongens en 3 meisjes. Ze groeide op, zo omschrijft ze zelf, tussen de deugnieterij van haar broers. Zelf was ze tot haar 22ste actief bij de meisjesscouts. Ze studeerde handel en werkte tot aan haar pensioen bij een grote firma in Brussel. Intussen woonde ze met haar man in de omgeving van Lier. Jarenlang was ze gelukkig getrouwd met een lieve man, Hendrik Aertgeerts. Samen kregen ze een zoon: Bart. In 2009, het jaar van Damiaans heiligverklaring, moest ze veel te vroeg afscheid nemen van haar man.
Verdriet en vreugde liggen soms dicht bij elkaar. In 2010 werd haar kleindochter Lobke geboren. Ze is nu 10 jaar.
Na haar pensioen ging Irma actief aan de slag in de parochie. Ze gaf catechese, hield zich bezig met de campagnes van Welzijnszorg, Broederlijk Delen en Missio. Ze volgde een cursus gebedsleider en ging voor in talrijke woord- en gebedsdiensten. Op haar 80ste stopte ze als gebedsleider. Nu is ze nog actief als lector en verantwoordelijke voor een bijbelgroepje.
Samen met haar man koestert ze een diepe bewondering voor Damiaan. En die bewondering heeft ook kleindochter Lobke overgenomen. Vol overtuiging draagt Lobke na het overlijden van haar grootvader zorg voor diens aangelegde verzameling Damiaanspulletjes (van artikels en prenten tot vlaggen en devotionalia). Lobke is ook fier dat iemand van haar verre familie langs moederzijde nog familie blijkt te zijn van Damiaan.
Vandaag woont Irma in bij haar zoon Bart, schoondochter Nele en kleindochter Lobke. In die warme en liefdevolle omgeving voelt ze zich naar eigen zeggen een echte geluksvogel.
Na deze korte kennismaking schotelden we volgende vragen voor.
Kleindochter Lobke – copyright Irma Verbruggen
Hoe leerde je pater Damiaan kennen?
Irma: Mijn ouders vertelden in onze kindertijd regelmatig over pater Damiaan. En ook op school hoorden we over hem. Toen ik bij de meisjesscouts zat bezochten we met de fiets het huis van pater Damiaan in Tremelo. Zelf ontdekte ik zijn verhaal verder via enkele boeken die ik las. Ik heb ook altijd veel interesse gehad voor de missies en voor het werk van priester Ivo Cornelis, oprichter en bezieler van de jeugdhuizen in Mechelen en Bonheiden (Jeugddorp). En uiteraard was er natuurlijk ook mijn man, overleden in 2009, een echte bewonderaar van Damiaan. Hij schreef een artikel over Damiaan in het boek Van Sint-Elooi tot pater Damiaan, uitgegeven door de Heemkundige Kring ‘Erf en Heem’ in St-Katelijne-Waver in 1994. Hij legde ook een heuse Damiaanverzameling aan van fotokaarten, prenten, boeken, illustraties en krantenknipsels, medailles, herdenkingszegels, postzegels en enkele munten. Hij zou er ook zeker de mooie Damiaanmondkapjes tegen corona bij gewild hebben. Daarnaast hebben we nog een Damiaanbeeld, een vlag en wimpel. Ook onze kleindochter is er helemaal weg van. Zij draagt nu mee zorg voor de verzameling van haar grootvader.
Wat spreekt jou zo aan in de figuur van Damiaan?
Irma: Zijn eenvoud, gedrevenheid en nabijheid voor mensen in nood.
copyright Irma Verbruggen
Hoe zou je Damiaan voorstellen aan iemand die hem helemaal niet kent?
Irma: Ik zou vertellen over een bezielde jongeman, die heel graag naar de missies wilde gaan
en de kans kreeg deze droom waar te maken door de plaats in te nemen van zijn zieke broer Pamfiel. Ook zou ik vertellen over de vele moeilijkheden die hij moest en zou overwinnen.
Niet om zomaar zijn eigen zin te doen, maar om ervoor te zorgen dat zijn mensen kregen waar ze recht op hadden. Hij hield van het volk waarvoor hij de zorg op zich had genomen.
Hij bracht zijn mensen liefde, warmte, nabijheid. Hij realiseerde ook een heleboel ‘praktische dingen’ om het leven van de gemeenschap meer comfortabel en leefbaar te maken. Zo voelde men zich weer als ‘mens’ erkend. Hij werd beschouwd als vader.
Damiaan was ook een man van 12 stielen.
Hij was architect, bouwheer, arts, chirurg, onderwijzer, timmerman, tuinier, kok, zelfs in
sommige gevallen lijkdrager en grafdelver, … maar vooral zielzorger en priester.
Zelf besmet met de dodelijke ziekte, wilde hij bij zijn mensen blijven en tussen hen begraven worden. Bij de verkiezing van de ‘Grootste Belg’ kreeg hij concurrentie van aanzienlijke personen, maar het was pater Damiaan die tot ‘Grootste Belg’ werd verkozen.
Hij was het: Pater Damiaan, de grootste in liefde en zelfgave.
Irma Verbruggen – copyright Irma Verbruggen
Als je Damiaan in 3 kernwoorden zou moeten vatten, welke woorden zou je dan kiezen?
Irma: Doorzetter, Dienaar en Trooster
Op welke manier inspireert Damiaan jou? Hoe breng je Damiaans inspiratie in de praktijk?
Irma: Door ogen en oren open te houden, zodat mensen die het moeilijk hebben gezien en gehoord worden. Door mensen nabij te zijn in de mate van het mogelijke, door naar hen te luisteren, hen te troosten, een bezoekje te brengen…
Ik ben in onze parochie o.a. ook lid van de ‘Wijkwerking’, een vereniging met als doel te delen in de vreugden van mensen, hen te feliciteren bij doopsel, eerste communie, vormsel, huwelijk, jubileum, etc , een kaartje of een kaars te bezorgen, en hen in hun verdriet (ziekte , verlies, eenzaamheid, ongeval…) troost en nabijheid te brengen.
Vertel je zelf over de figuur van Damiaan aan familie, vrienden, kennissen, enz.
Irma: Jazeker, nu zeker in deze coronatijden. Pater Damiaan heeft heel zijn leven op Molokaï ‘in lockdown’ doorgebracht. Mensen werden daar in Damiaans tijd afgezonderd en gescheiden van familie en vrienden. Geen knuffels en geen omhelzingen.
Wat ons nu overkomt, hebben mensen ook vroeger elders meegemaakt. We staan dus niet alleen. Dat kan ons moed geven.
Door over pater Damiaan te vertellen, begrijpen de mensen misschien beter dat het ieders
verantwoordelijkheid is zorg te dragen voor zichzelf en voor elkaar. Pater Damiaan dacht alleen aan de anderen, maar ja, die was toen ook al heilig, niet officieel voor de kerk maar wel in de ogen van de mensen wiens lot hij deelde.
Waarom is de figuur van Damiaan volgens jou nog actueel vandaag? Welke boodschap heeft hij ons vandaag te vertellen?
Irma: Zovele mensen hebben vandaag nood aan nabijheid, aan vriendschap, aan zorg, vooral oudere, zieke en eenzame mensen. Ook jonge mensen die geen toekomst zien, kinderen zonder warme thuis… Ik denk dat Pater Damiaan hun zou zeggen:
beste man, lieve vrouw, mijn liefste kind, ik ben er voor jou, wat kan ik voor jou doen? Blijf hopen, eens komt alles goed. Je bent nooit alleen, je Vader in de hemel kent je bij je naam, je bent zijn liefste kind… En hij zou naar oplossingen zoeken.
Als je Damiaan vandaag zou ontmoeten, wat zou je hem dan willen vragen of zeggen?
Irma: Wel, ik zou het niet beter kunnen zeggen dan door het Damiaangebed van pater René Obbels in coronatijden.
Met dank aan Irma Verbruggen en haar kleindochter Lobke
Damiaanbeeld De Zelfgave van Simon Lewi – copyright Mia Verbanck
