Op woensdagavond 11 mei verzamelde geïnteresseerden in de parochiekerk van Ninde-Tremelo voor de voorstelling van het nieuwe Damiaanboek In verbondenheid. Een meerstemmige blik op Damiaan van Ruben Boon, inhoudelijk coördinator van Damiaan Vandaag en het Damiaanmuseum.
Inleiding
Toon Osaer, toenmalig directeur van uitgeverij Halewijn, kwam eerst aan het woord. Het is in deze tijd niet evident om nog een boek uit te geven over Damiaan, zo beklemtoonde hij, maar nadat hij het gelezen had, zag hij er duidelijk toekomst in en was hij zelfs enthousiast om de uitgave te verzorgen.
Toon Osaer (links) en Ruben Boon (rechts) -Copyright Halewijn
Vervolgens hield Bart Massart, voorzitter van vzw Damiaanmuseum een uitgebreide inleiding, waarin hij de meerwaarde van dit nieuwe boek in de verf zette. Hieronder volgt een beknopt citaat uit deze inleiding (voor de integrale versie van de inleiding, klik hier: ALOHA NUI_intro_Bart_Massart_woe11mei2022)
Wat is de meerwaarde van een nieuwe Damiaan-biografie?
In de intro van het boek lezen we onder meer volgende overwegingen:
- Hoe historisch verantwoord en deskundig geschreven Damiaans biografieën ook zijn, de blik van de schrijvers is vaak nogal eenzijdig en eng gefocust op het hoofdpersonage.
- Wanneer je echter luistert naar de vergeten stemmen, de sociale geschiedenis van lepra op Hawaï herschrijft en de figuur van Damiaan plaatst in een meerstemmig Hawaïaans perspectief dan maakt de heldenmythe plaats voor het meer genuanceerde verhaal van een mens van vlees en bloed, waarbij Damiaans eigen verhaal een weliswaar belangrijk hoofdstuk wordt in de ruimere geschiedenis van de lepranederzetting en haar Hawaïaanse bewoners.
- Damiaan leefde en werkte immers samen met andere mensen die hem mee hebben gevormd en beïnvloed.
- Voortbouwend op de bestaande Damiaanliteratuur, op vernieuwend onderzoek van anderen, op eigen onderzoek, op herontdekte, vergeten bronnen en stemmen, wil dit Damiaanboek een blikopener zijn. Het wil door een nieuwe bril kijken, meer meerstemmigheid en Hawaïaans perspectief binnenbrengen en zo de blik verruimen op de figuur van Damiaan: een meerstemmige Damiaanbiografie in het Nederlands.
Ruben is erin geslaagd om als historicus ons een geschiedkundig beperkt feitenverhaal voor te leggen maar wel een dat doelbewust en uitgebreid gecombineerd en verrijkt wordt met een inspirerend levensverhaal.
Ruben, mijn gelukwensen met dit schitterende, zeer deskundige en inspirerende werk. Dank voor dit prachtige geschenk: minder een geschiedkundig verhaal, maar des te meer een inspirerend levensverhaal. In verbondenheid. Een meerstemmige blik op Damiaan. Meer dan de moeite waard.
Hawaïaanse getuigenissen
Na deze intro volgden enkele beklijvende getuigenissen van familieleden van Hawaïanen met een lepra-ervaring. Ze gaven een goed en indringend beeld van de onmenselijke afzonderingspolitiek van de regering, helemaal in strijd met de Hawaïaanse waarden en tradities. De Ka ‘Ohana O Kalaupapa deelde deze getuigenissen voor de boekpresentatie en voor andere lezingen en educatieve programma’s in het Damiaanmuseum. Deze non-profitorganisatie verenigt mensen met een lepra-ervaring en hun familieleden, vrienden en kennissen. Samen houden ze de herinnering levend en geven ze door aan komende generaties. De auteur van dit nieuwe Damiaanboek en het Damiaanmuseum werken intens met hen samen.
Copyright Halewijn
Interview
Tot slot legde Hugo Vanheeswijck , als inhoudelijk redacteur verbonden aan uitgeverij Halewijn, enkele vragen voor aan de auteur. Lees het interview, klik hier: Interview_HugoVH_RubenB_woe_11mei2022
Dankwoord
Tot slot bedankte de auteur iedereen die heeft bijgedragen aan de totstandkoming van dit boek: de partners en vrienden op Hawaï en in de VS, de medewerkers van het Damiaancentrum en het museum, de paters van de Heilige Harten in Leuven, Nederland, Rome en Hawaï, leden van de Damiaanfamilie, de kritische lezers van de talrijke proefversies, uitgeverij Halewijn en tenslotte zijn gezin en familie die hebben moeten leren leven met Damiaan en de mensen van Kalaupapa.
Verder had hij nog een bijzonder woord van dank voor de organisatoren van deze boekvoorstelling: de parochie Ninde en Huize De Veuster voor de gastvrijheid, de communicatiedienst van de gemeente Tremelo, de sprekers en tenslotte alle aanwezigen.
Hij eindigde met de woorden:
Ik draag mijn boek op aan Damiaan en aan de mensen van Kalaupapa omdat zij ons tot op vandaag blijven inspireren over grenzen van ziekte, cultuur, religie en levensbeschouwing heen.
De presentatie eindigde met een receptie in het nabijgelegen Huize De Veuster, waar ook het boek verkrijgbaar was.
Van links naar rechts: Bert De Wit (burgemeester Tremelo), Toon Osaer (uitgeverij Halewijn), Ruben Boon, Bart Massart (voorzitter vzw Damiaanmuseum) – copyright Nadia Gijsemans
Met dank aan Ka ‘Ohana O Kalaupapa, parochie Ninde, Huize De Veuster, Nadia Gijsemans en communicatiedienst gemeente Tremelo, uitgeverij Halewijn, vzw Damiaanmuseum
